U Umper : Berbagai Macam Sesajen.

U umper maka keli pa puten ila manuwu kapute ila welet sa si pa romaanta anio weyna wo ca pute se kakeli tou makakila. Eng kaweynaan nila anio  si u umper wo si welet kakilaanta sa serenta emaan nambisa wo angkanaramen sapa em papaken. Sa seren sama sa kilaanta si u umper pa paken ila sa awean kanaramen mator mangaley ase Amang Kasuruan Wangko wo sa rangatan ta si Apo eng pangilaan ta mei ase oras wo tambisake eng kasaleanta tumowa. Ma walina se welet sa cita awean tinanem anuma ato se papiaranta ambale wo anuma eng kasaleanta makere katoroanta si welet anio sipaka wee ila ase tampa anitu. Maka keli se pa wee ila se kakanen unure makapu.

Eng roromaanta nambiay se u umper eng kanaramen ne tou mator ase tampa ang keli si tampa kapelian kilaanta se kakanen wawean an doong kapute se pe ngangan ta makakeli. En sa u mator rumeindeng a se Amang Kasuruan Wangko u umper an dangka ni’u wangker wayake se tudana tawaang maka siouw eng laleyna. Rumeindeng anio si kanaramen u nure sa anuma wawean tatawoyen wo eng keli tou ma sembong taan wayake en toyo siniwon e makawale, meki aweas kakanen nitu si walian mangorai rumeindeng wo mangaley ase Amang Kauruan Wangko mee kamang eng kakanen kanen se tou ma tawoy. Paka engkeyena mange eng ni’u an dangka rokosna o sia mangaley sa wutul kamangen se tempo nituke aweanem kakanen an dangka ni’u tepe.

Sa serenta pe eng u umper seyla se ma ator si ma ampet weyne pe keey sa eng nana toran anio kumeli toyo ase kanaramen andior wo, sa siilen ne matua si naram ma ator kapute in tepe maka keli sila sa u mator cawana si pa umper ila ca sama mange sa pangilaan e apo siri wo tenga. Eng meiem en tepe maka kelim se papangilaan ne tou ma ampet ca wayake tutu karapi seda pa umper oka ila. Sa kiiten kar bo sama se uumper kanaramen in tepe yo karu wutul sapakem se se uumper tutu wo seda situ karu eng kanaramen rummages. Sa kiiten in tepe kanaramen ila ma ator uumper ila waya kasiouw tutu nielus, kasiouw eng tabaku ginulung, kasiouw  eng u’pe an darem kower, kasiouw wulinga koko maroro em, wo siouw nga tampa eng laleyna siri situm waya si u umper paka wekar an dangka I laleyna lekik kumapa ang laleyna punti.

Aweane ke se u umper se ang tampa weyna em paka wee ila ase tampa niambengan ne matua wo, ase watu tumotowa wo ase tampa telew I matua andiorwo. Mande se tampa u nitu ca emaen natoran se maampet, paka taar e matua se tou ma ento ase anduru pakatampa e matua wo se niengat e apo eng kakilaena puyun na sila eng ma bee u umper ase tampa u nitu.